Geschiedenis

Meander door de jaren heen

De Meanderflats zijn ontworpen door de Nederlandse architect Arthur Staal. De gebouwen zijn ontworpen in het kader van diverse grote naoorlogse wederopbouwprojecten, waar Staal er diverse voor zijn rekening nam. Andere bekende ontwerpen van Staal zijn onder andere het voormalig hoofdkantoor van Shell aan het Amsterdamse IJ (heden A’DAM Tower) en nabijgelegen Tolhuistuin Paviljoen.  De oplevering van de Meander was in de jaren ’60, en sloot aan bij het toen ook opgeleverde Centrumplein (Stadshart).

Bron: Amstelveenweb.com; Amstelveen zoals het vroeger was.

De Meander flats zijn in de jaren 60 gebouwd en toe aan renovatie. Zomers is het vaak te warm en in de winter wordt veel energie verloren om te verwarmen. Het binnenklimaat is niet gezond. In dit stuk worden de verschillende opties geanalyseerd voor de verduurzaming van de panden.

Huidige situatie

De Meander gebouwen zijn opgetrokken uit een gewapend betonskelet, te zien aan de kenmerkende horizontale vloerlijnen in de gevels. Op de tekeningen is te zien dat de betonnen vloeren zijn doorgestort en dat de baksteen gevels erop zijn geplaatst. De hoogbouwflats hebben geen spouwmuur, de laagbouwflats wel. Er is dus beperkt rekening gehouden met het transport van warmte van binnen naar buiten – ook niet gebruikelijk in die tijd. Deze gebouwen zijn dan ook zeer matig geïsoleerd. Op het dak van de hoogbouwflats zien we een laagje isolatie getekend. Een aantal laagbouwflats heeft het dak na-geïsoleerd. Hoe en wanneer is niet duidelijk.

In latere jaren zijn de oorspronkelijk houten kozijnen vervangen door geluidsisolerende schuiframen in de hoogbouwflats. Gesubsidieerd door Schiphol. Deze ramen isoleren ook de warmte iets beter dan het oorspronkelijke enkel glas. In de laagbouwflats zijn de raamkozijnen vanaf de jaren ’90 éen voor éen vervangen door de individuele bewoners. Begrijpelijk, want via het glasoppervlak gaat de meeste warmte verloren. Niet alleen omdat het glas het grootste oppervlak vormt van de totale gevel, maar ook omdat glas, ook dubbel glas, nu eenmaal slechter isoleert dan baksteen. Via het glas wordt echter ook ‘gratis’ warmte binnengehaald. Als de zon schijnt in het nog relatief koude voor- en najaar warmen de woningen op door de energie van de zon.

Een deel van de eigenaars heeft zonwering aangebracht. En een groot deel van de eigenaars heeft de loggia’s aan de straatzijde dichtgezet met verschillende typen raamkozijnen, glas en panelen.

Ventilatie vindt plaats via ‘natuurlijke trek’. De lucht komt binnen via de gevelopeningen (ook ongewenst, zoals tocht via de kieren) en warmt op zodat het opstijgt en weer wordt afgevoerd via de openingen in badkamer en toilet naar de luchtschachten. Er zijn niet overal ventilatieroosters aanwezig in de gevel en de ventilatie is dan ook niet optimaal.

Verwarming wordt voorzien door stadsverwarming. In de laagbouwflats wordt bijgestookt met gasketels als back-up bij een te lage toevoer van stadswarmte. Verwarming van het tapwater wordt geleverd via elektrische boilers of gasketels van de individuele bewoners.